Մուտք
Խաչաձևված չեկ (кроссированный чек, crossed check). չեկի տիրոջ կամ տվողի կողմից չեկի դիմերեսին երկու անկյունագծերի քաշումª մի քանի բառերի ավելացմամբ, որոնք նշանակում են չեկի շրջանառելիության (օտարման) պայմանները: Չեկի վրա թույլատրվում է միայն մեկ խաչաձևում: Խաչաձևումը կարող է լինել ընդհանուր, երբ գծերի միջև չկա որևէ նշում կամ արված է "բանկ" նշումը, կամ հատուկ, եթե գծերի միջև գրված է վճարողի անվանումը: Ընդհանուր խաչաձևումը կարող է դառնալ հատուկª գծերի միջև վճարողի անվանումը գրելու միջոցով: Հատուկ խաչաձևումը չի կարող վերածվել ընդհանուրի: Խաչաձևման կամ բանկի անվանման ջնջումը համարվում է անվավեր: Ընդհանուր խաչաձևում ունեցող չեկը կարող է վճարողի կողմից վճարվել միայն բանկին կամ իր հաճախորդին: Հատուկ խաչաձևում ունեցող չեկի տերը կարող է այն ներկայացնել միայն այն բանկին, որի անվանումը նշված է գծերի միջև: Բանկը խաչաձևված չեկը կարող է ընդունել միայն իր հաճախորդից կամ մեկ այլ բանկից:
Խաչաձև փոխարժեք (кросс-курс, cross rate). մի արժույթի փոխարժեքը մեկ այլ արժույթի նկատմամբ՝ հաշվարկված ընդհանուր երրորդ արժույթի նկատմամբ դրանց փոխարժեքների հիման վրա: Օրինակ, ԱՄՆ դոլարի և ՌԴ ռուբլու փոխարժեքը կարելի է հաշվարկել՝ ելնելով ՀՀ դրամի նկատմամբ դրանց համապատասխան փոխարժեքներից:
Խառը բանկ (смешанный банк, ---- bank). 1) օտարերկրյա կապիտալի մասնակցությամբ բանկ, 2) բանկ, որը հիմնված է սեփականության տարբեր ձևերի վրա: Դրանց հնարավոր տարբերակներից են պետական-մասնավոր, պետական-կոոպերատիվ, մասնավոր-կոոպերատիվ բանկերը:
Խառը կապիտալիզմ. տնտեսություն, որտեղ ռեսուրսների բաշխումն իրականացվում է և’ կառավարության, և’ մասնավոր որոշումներով:
Խթանիչ գանձարանային քաղաքականություն. պետության դիսկրեցիոն քաղաքականություն, որը վարվում է տնտեսական անկման և դեպրեսիայի փուլերում. այն ենթադրում է 1) կառավարության ծախսերի աճ, կամ 2) հարկային մուտքերի ծավալների կրճատում կամ, 3) դրանց զուգակցում:
Խնայողական գրքույկ (сберегательная книжка, passbook). բնակի կողմից հաճախորդին տրվող hաշվառման գրքույկ, որտեղ արտացոլվում են խնայողական հաշվին՝ ավանդադրվող, հաշվից հանվող գումարները և հաշվարկված տոկոսները:
Խնայողական ավանդ (сберегательный вклад (депозит), savings deposit). դրամական միջոցներ, որոնք դրվել են խնայողական հաշվում՝ որոշակի ժամկետով (մի քանի շաբաթով, ամսով կամ տարով): Խնայողական ավանդի տարբերակիչ առանձնահատկությունն ավանդի առկայության մասին վկայականն է, որը տրվում է ավանդատուին: Որոշ երկրներում տարբերվում են երկու տեսակի խնայողություններ՝ միջոցները դուրս հանելու վերաբերյալ ծանուցման օրենսդրորեն սահմանված ժամկետով և խնայողական ավանդներ՝ ծանուցման պայմանագրային ժամկետով:
Խնայողական բանկ (сберегательный банк, savings bank). մասնագիտացված բանկ, որը ավանդներ է ընդունում հիմնականում բնակչությունից, առաջարկում է խնայողական տարբեր հաշիվների բացում և վարում, ներդրումներ է կատարում հուսալի արժեթղթերում (այդ թվում՝ պետական պարտատոմսերում), ինչպես նաև առաջարկում է հաշվարկային ծառայություններ, վարկեր, վարկային քարտեր, բանկային փոխատվություններ և այլն: Խնայողական բանկերը նպաստում են բնակչության խնայողությունների և ազատ դրամական միջոցների՝ բանկային համակարգ ներգրավմանը: Կարող է ստեղծվել կամ որպես բաժնետիրական ընկերություն կամ որպես փոխադարձ-խնայողական բանկ: Ներկայումս գործում են խնայբանկերի մի քանի տեսակներ՝ հավատարմագրային-խնայողական, փոխադարձ-խնայողական և փոստա-խնայողական բանկեր:
Խնայողական հաշիվ (сберегательный счет, savings account). հաշիվ բանկում, որը նախատեսված է, որպես կանոն, բնակչության խնայողությունների համար: Այդպիսի հաշվով գործառնությունների թիվը և գումարները սովորաբար սահմանափակված են. հաշվում միջոցները ներդրվում են կանոնավոր կերպով՝ երկարատև ժամանակաշրջանում, ոչ մեծ գումարներով և չեն կարող օգտագործվել չեկերի վճարման համար: Կարող են լինել ցպահանջ և ժամկետային: Խնայողական հաշիվները սովորաբար բերում են տոկոսային եկամուտ, և որոշ բանկեր տոկոսներն են գանձում խնայողական հաշիվներից միջոցները չափազանց հաճախակի դուրս հանելու համար:
Խնայողական սերտիֆիկատ (сберегательный сертификат, savings certificate). 1) ժամկետային խնայողական հաշվի նկատմամբ սեփականության իրավունքը հավաստող վկայական, որը սովորաբար ներկայացնում է դրամական միջոցների հաստատագրված գումար (որպես կանոն, 500 դոլար և ավելի): Չի հանդիսանում ազատ շրջանառվող ֆինանսական գործիք, տիրոջը տրվում է ստացագիր, 2) փոխառության գործիք, որի տոկոսադրույքը կապված է գանձապետական մուրհակների հետ:
Խնայողության միջին հակվածություն. խնայողությունների բաժինը` հարկերը վճարելուց հետո մնացած եկամտի այն մասը, որը տնային տնտեսությունները խնայում են. որոշվում է խնայողության ծավալի և հարկերը վճարելուց հետո մնացած եկամտի հարաբերությամբ:
ԽՆայողության պարադոքս. խնայողություններն ավելացնելու հասարակության փորձերը կարող են հանգեցնել խնայողությունների նույն կամ նույնիսկ ավելի փոքր ծավալի:
Խնայողության սահմանային հակվածություն. խնայողության բաժինը հարկերը վճարելուց հետո մնացած եկամտի ցանկացած փոփոխության մեջ. որոշվում է խնայողությունների փոփոխության և հարկերը վճարելուց հետո մնացած եկամուտի փոփոխության հարաբերությամբ:
Խնայողությունների գրաֆիկ. գրաֆիկ, որը ցույց է տալիս տնային տնտեսություններրի կողմից պլանավորվող խնայողությունների ծավալը (այսինքն՝ այն միջոցները, որոնք չեն նախատեսված սպառողական ապրանքների գնման համար) հարկերը վճարելուց հետո մնացած եկամուտի տարբեր մակարդակների դեպքում:
ՉԱՏ