Մուտք
CAMELS վերլուծական համակարգ (система анализа CAMELS, analysis system CAMELS). 1980-ական թվականներին ԱՄՆ-ի բանկային համակարգում շարունակվող խորը ճգնաժամի պայմաններում երկերի վերահսկողների կողմից մշակված բանկերի գնահատման մի համակարգ, որն այժմ ճանաչում է գտել աշխարհի գրեթե բոլոր բանկերի ղեկավարությունների կողմից: Այդ համակարգը նպատակաուղղված էր գնահատել ոչ միայն բանկի գործունեության արդյունավետությունը, այլև ռիսկայնությունը: Այն անվանվում է CAMELS վերլուծական համակարգ, որի անվանումն առաջացել է կապիտալի համարժեքություն (Capital adequacy), ակտիվների որակ (Asset quality), կառավարում (Management), շահույթ (Earnings), իրացվելիություն (Liquidity) և զգայունություն (Senesitivity) անգլերեն տերմինների սկզբնատառերից: Մեթոդի անավանումն արդեն իսկ հուշում է նրա էությունը, որը կայանում է վերոհիշյալ 6 գործոնների վերլուծության արդյունքում բանկի հուսալիության գնահատման մեջ: Ընդ որում, անհրաժեշտ է նշել, որ այդ մեթոդիկան անընդհատ կատարելագործվում է, իր մեջ ներառելով համաշխարհային ֆինանսական շուկաներում առաջացող նոր ռիսկերը: Այսպես, օրինակ՝ զգայունություն գործոնը մեթոդիկայում ընդգրկվել է միայն վերջերս՝ 1997 թվականին, որը հաշվի առնելով ժամանակի պահանջը, գնահատում է շուկայական ռիսկերի նկատմամաբ բանկի զգայունությունը: Բանկերի կողմից ռիսկերի կառավարումը գնահատվում է 5 բալանի համակարգով՝ 1-ից մինչև 5, աճողական կարգով բնութագրելով բանկի հուսալիությունը: Գնահատականները կազմվում են ինչպես քանակական (ֆինանսական ցուցանիշների վերլուծություն), այնպես էլ որակական ցուցանիշների հիման վրա և ի վերջո արտացոլում են ամբողջ կառավարման մակարդակը:
Քաղաքական ռիսկ (политический риск, political risk). այն բանի հնարավորությունը, որ երկրի ներսում կամ դրա սահմաններից օրենսդրական կամ կարգավորող ակտերի փոփոխությունը բացասական ազդեցության կունենա կազմակերպության (օրինակ՝ բանկի) շահույթի, գործառնությունների և հեռանկարների վրա։ Քաղաքական ռիսկը կապված է նաև պատերազմների, հեղափոխությունների, ազգայնացման և այլ երևույթների հետ։
Քվազի հասարակական, քվազիպետական ապրանք. ապրանքներ կամ ծառայություններ, որոնց վրա կարող է տարածվել բացառման սկզբունքը, որոնք սակայն ապահովում են այնպիսի մեծ կողմնակի օգուտներ, որ կառավարությունը խրախուսում է դրանց արտադրությունը՝ ռեսուրսների պակասի առաջացում թույլ չտալու նպատակով:
ՉԱՏ