Ա - արարիչ
Բ - բովանդակ
Գ - գոյութեանց,
Դ - դատավոր
Ե - երկնից,
Զ - զորավոր
Է - էություն
Ը - ըստհուն,
Թ - թագավոր |
Ժ - ժամանակաց,
Ի - իրաց,
Լ - լուսո,
Խ - խավարի,
Ծ - ծովուց,
Կ - կենսականաց,
Հ - համայնից,
Ձ - ձայն
Ղ - ղողանջական, |
Ճ - ճեմարան
Մ - մտաց,
Յ - Հիսուս
Ն - Նազովրեցի,
Շ - շնորհ
Ո - ոգեշունչ,
Չ - չարեաց
Պ - պատաղիշ,
Ջ - ջանադիր |
Ռ - ռաբբի,
Ս - սրբոց
Վ - վկայարան,
Տ - տեր
Ր - մեՐ
Ց - ցանկալի
Է - ու
Փ - փառք
Ք - Քրիստոսիդ |
«Ուրիշ ու˚մ կարելի է կոչել աստված կամ մարդ աստվածային, եթե ոչ նրան, ով առաջինը գիր գտավ»: Պլատոն
Հույն փիլիսոփայի այս միտքն ասես կրկնում է հայ գրերի գյուտի հեղինակ Մաշտոցի կենսագիր Կորյունն իր «Վարք Մաշտոցի» գրքում. «Նա իր սուրբ աջով հայրաբար ծնեց նոր ու սքանչելի ծնունդներ` հայերեն լեզվի նշանագրեր»:
«Նոր և սքանչելի ծնունդները» 36 տառերն են, որոնք ստեղծեց Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցը 405թ.:
«Ճանաչել զիմաստութիւն և զխրատ, իմանալ զբանս հանճարոյ»: (Առակների գիրք, 1.2-9)
Աստվածաշունչ մատյանի Սողոմոնի առակի այս թարգմանությունը հայերեն այբուբենով գրված առաջին նախադասությունն է:
Մեր տառերը (Վահագն Դավթյան)
Տեսիլքից են ծնվել տառերը մեր,
Հողմերով են սնվել տառերը մեր,
Ջրդեղվել են, դարձել երկաթագիր,
Քարերին են գրվել տառերը մեր,
Երբ փորձել են ջնջել ու եղծանել...
Կայծակին են տվել տառերը մեր...