Շաբաթ, 27 Ապր 24, 06:10
094 91 93 23
095 91 95 25

Սովորեք առանձնացնել կարևորը ոչ կարևորից: Շատ մարդիկ չեն հասնում հաջողության միայն այն պատճառով, որ չափից ավելի մեծ կարևորություն են տալիս մանրուքներին:

Գլխավոր » Հոդվածներ » Տնտեսագիտություն  

Որակի կառավարման հայրենական փորձը

ՀՀ-ում արտադրանքի որակի ապահովմանն ուղղված համակարգված մոտեցում առաջին անգամ ցուցաբերվել է տակավին 19-րդ դարի վերջին` 1887 թ., առաջին գիլդայի վաճառական Ներսես Թաիրյանի հիմնադրած  և 1899 թ. Ն. Լ. Շուստովին վաճառած Երևանի կոնյակի գործարանում: Բարձր որակի շնորհիվ հայկական կոնյակի համբավն այն ժամանակ դուրս էր եկել Հայաստանի սահմաններից, իսկ "Ն. Լ. Շուստով և որդիներ" ֆիրման արժանացել էր Նորին կայսերական Մեծության /Ռուսաստան/ արքունիքի մատակարարի բարձր պատվին: Հայկական կոնյակը մինչև 1950-ական թվականների վերջը միակ արտադրանքն էր, որ իր որակի շնորհիվ մրցունակ էր ներքին և արտաքին շուկաներում: 
ԽՍՀՄ-ում /նաև Հայաստանում/ արտադրանքի որակի կառավարմանը համակարգային մոտեցում փորձել են ցուցաբերել 1950-ական թվականներին` սկսելով պարզ համակարգերից, տեսության ու պրակտիկայի զարգացմանը զուգընթաց, աստիճանաբար անցնելով համեմատաբար բարդ համակարգերի ստեղծմանը:  ԽՍՀՄ-ում արտադրանքի որակի ապահովման հիմնախնդրի լուծման ասպարեզում զգալի դեր է խաղացել 1955 թ. Սարատովում մշակված "Արտադրանքի անարատ պատրաստման" /ԱԱՊ/ համակարգը, որն ուղղված էր առանց տեխնիկական փաստաթղթերից շեղումների արտադրանքի պատրաստման պայմանների ապահովմանը: Այս համակարգի դեպքում գնահատվում էր առանձին կատարողների, բրիգադների, տեղամասերի արտադրամասերի, ձեռնարկության աշխատանքի որակը: ԱԱՊ հիմնական սկզբունքներն են.
  • կատարված աշխատանքի որակի համար լրիվ պատասխանատվություն է կրում անմիջական կատարողը,
  • տեխնիկական, տեխնոլոգիական կամ այլ փաստաթղթերի պահանջներից որևէ կարգի շեղում չի թույլատրվում,
  • կատարողն աշխատանքը տեխնիկական վերահսկման բաժին /ՏՎԲ/ է ներկայացնում նախապես այն ամբողջությամբ ստուգելուց և արատների բացակայության մեջ համոզվելուց հետո,
  • չվերացվող արատներ ունեցող արտադրանքը պատրաստողը առանձնանում է և առանձին ներկայացնում ՏՎԲ` խոտանի մասին արձանագրություն կազմելու համար,
  • ՏՎԲ-ն առաջին իսկ արատի հայտնաբերման դեպքում ամբողջ արտադրանքը վերադարձնում է լրամշակման,
  • ՏՎԲ-ին արտադրանքի հետագա ներկայացումը կատարվում է միայն արտադրամասի կամ  ձեռնարկության ղեկավարի թույլտվությամբ: 
Համակարգի արդյունավետ կիրառման համար մշտապես կատարվում էր կադրերի պատրաստում /ուսուցում/ և դաստիարակում: Արդեն 1960-ական թվ.-ների սկզբից սարատովյան համակարգը լայն տարածում էր գտել արդյունաբերության բոլոր ճյուղերի  ձեռնարկություններում և արասահմանում: ԱԱՊ համակարգի թերությունը այն էր, որ, նրա սկզբունքների համաձայն, արտադրանքի յուրաքանչյուր վերադարձ անվերապահորեն բացասաբար էր անրադառնում բանվորի աշխատանքի գնահատականի վրա և իջեցնում էր նրա պարգևի չափը, չնայած, ոչ բոլոր դեպքերում էր արատն առաջանում բանվորի մեղքով:
Որակի կառավարման հաջորդ համակարգը 1958 թ. մշակվել էր Նիժնի Նովգորոդի մարզի ձեռնարկություններում և ուղղված էր արտադրության կոնստրուկտորական և տեխնոլոգիական նախապատրաստման բարձր մակարդակի ապահովման համար պայմանների ստեղծմանն ու սեղմ ժամկետներում արդեն առաջին իսկ արդյունաբերական նմուշներից պահանջվող որակի արտադրանքի ստացման երաշխավորմանը:Համակագի հիմնական խնդիրը արտադրանքի նախագծման փուլում, մինչև թողարկումը սկսելը, խափանումների պատճառների բացահայտումն ու վերացումն էր: Արտադրության փուլում այս համակարգը կիրառում էր ԱԱՊ սկզբունքները:
Հաջորդ համակարգը 1961 թ. Լվովում մշակված "Անարատ աշխատանքի համակարգն" էր, որի հիմնական իմաստը տեխնոլոգիական օպերացիաների ճշգրիտ կատարումն էր, իսկ կառավարման օբյեկտը` առանձին կատարողների և ամբողջ կոլեկտիվի աշխատանքի որակը: Այս համակարգը վերաբերում էր արտադրանքի կենսացիկլի ցանկացած փուլի:
Մյուս համակարգը 1964 թ. Յարոսլավլի շարժիչաշինական գործարանում մշակված համակարգն էր /HOPM/, որի հիմնական իմաստը արտադրանքի տեխնիկական մակարդակի և որակի բարձրացումն էր: Այս համակարգի նորույթն այն էր, որ արտադրանքի տեխնիկական պարամետրը համարվում էր որպես որակի չափանիշ: Հիմնական թերությունը այն էր, որ նրա մշակողները ամբողջ ուշադրությունը կենտրոնացնում էին միայն մեկ ցուցանիշի վրա` շարժիչի աշխատանքային ռեսուրսի վրա: Այդպիսի մոտեցումը չէր բացառում ընդամենը մեկ ցուցանիշի լավացումը սպառողների համար նույնպես կարևոր նշանակություն ունեցող մյուս ցուցանիշների` հզորության, զանգվածի, եզրաչափերի, շահագործման և նորոգման հարմարության և այլնի հաշվին:
1975թ. ԽՍՀՄ ստանդարտացման գիտահետազոտական ինստիտուտի և Լվովի մարզի ձեռնարկությունների համատեղ գիտաարտադրական փորձի արդյունքում ստեղծվեց "Արտադրանքի որակի համալիր կառավարման համակարգը" /ԱՈՀԿՀ/: Վերջինս նախորդներից տարբերվում էր նրանով, որ որակի կառավարումն իրագործվում էր ձեռնարկության ստանդարտների հիման վրա: ԱՈՀԿՀ կառուցվածքը նախատեսում էր կառավարման բազմամակարդակ կազմակերպում` ձեռնարկության, արտադրամասի, տեղամասի, բրիգադի, առանձին աշխատատեղերի մակարդակներով:  
1980թ. Կրասնոդարի երկրամասի ձեռնարկություններում մշակվեց և ներդրվեց ՙԱրտադրության արդյունավետության բարձրացման համալիր համակարգը՚, որի հիմնական առանձնահատկությունը որակի ընդհանրական ցուցանիշը արտադրության արդյունավետության ցուցանիշների շարքը դասելն էր: Համակարգի կիրառման ոլորտն արտադրանքի ամբողջ կենսացիկլն էր` արտադրության փուլի գերակայությամբ: 
1983թ. Դնեպրոպետրովսկի ձեռնարկություններում մշակվեց  և ներդրվեց "Արտադրանքի որակի և ռեսուրսների օգտագործման արդյունավետության համալիր կառավարման համակարգը", որի կառավարման օբյեկտը ոչ միայն արտադրանքի որակն էր, այլ նաև` հիմնական ռեսուրսների օգտագործման ցուցանիշները:
view 7837 | date 5.0/15 | date կառավարում, որակի կառավարում, որակի համակարգ, որակ

 

Հարգելի ընկերներ, խնդրում ենք մեկնաբանություն թողնելիս լինել մաքսիմալ կոռեկտ և խուսափել վիրավորական արտահայտություններից: Այլապես Ձեր մեկնաբանությունները կհեռացվեն կայքից:


Մեկնաբանություններ: 0
GRENQ HAYEREN ԳՐԵՆՔ ՀԱՅԵՐԵՆ` translit.am
Ավելացնել մեկնաբանություններ կարող են միայն գրանցված օգտվողները:
[ ԳՐԱՆՑՎԵԼ | ՄՈՒՏՔ ]
 

Տես նաև`

Կարող եք բաժանորդագրվել մեր հոդվածներին կամ հավանել մեր ֆեյսբուքյան էջը` facebook.com/ArmEco.am, և տեղեկանալ կայքի թարմացումներին:


 
Html հղումը
BB հղումը
Ուղիղ հղումը
 

 
Հղումներ

Diplom.am` Ռեֆ/Կուրս/Դիպլ և այլ գիտական աշխատանքներ

Կայքում արտահայտված կարծիքները պարտադիր չէ, որ համընկնեն կայքի խմբագրության տեսակետի հետ:
Կայքում ներկայացված նյութերի հեղինակային իրավունքը պատկանում է իրենց օրինական տերերին:
Կայքում զետեղված նյութերից օգտվելու դեպքում ակտիվ հղումը կայքին պարտադիր է:
Գովազդների բովանդակության համար կայքը պատասխանատվություն չի կրում:
2011 - 2015 © ArmEco.am · armeco.am@mail.ru
 
Яндекс.Метрика
Կայքի մասին · Կանոնները · Գործընկերներ · Մշակողներին · Գովազդ · ՀՏՀ · Կապ · Հոսթինգը` uCoz
ՉԱՏ
ՎԵՐ
ՌԱԴԻՈ
TV
փակել
ընդլայնել