Օձը աշխարհի գրեթե բոլոր երկրներում համարվում է կարևոր խորհրդանիշ: Մի կողմից օձի կերպարը կապված է մահվան հետ, իսկ մյուս կողմից` այն խորհրդանշում է վերածնունդ, իմաստություն, հզորություն:
Չինական հեքիաթներում օձերը երբեմն իրենց փրկիչներին մարգարիտներ էին նվիրում: Չինացիները հավատում էին, որ օձի կաշին հարստություն է բերում:
Ճապոնական դիցաբանության մեջ օձի կերպարը կապվում է կին աստվածների հետ, մասնավորապես "Հավերժ մոր" կերպարի հետ: Ներկայում օձը համարվում է երկարակեցության և խելամտության խորհրդանիշ:
Հին դարերում հնդիկները հավատում էին, որ օձը փղի ու կրիայի հետ հանդիսացել է աշխարհի հենարանը: Հազարագլուխ Անանդա օձը Հին Հնդկաստանում հանդիսացել է պտղաբերության խորհրդանշան: Դա է պատճառը, որ ժամանակակից Հնդկաստանում կոբրան խորհրդանշում է երջանիկ ամուսնություն:
Ըստ հունական առասպելի, Զևսը մարդկանց հավերժ երիտասարդություն պարգևող միջոց է տալիս, սակայն մարդիկ չկամեցան այդ անգին պարգևը տանել իրենց ուսերի վրա ու դրեցին ավանակի վրա, վերջինս էլ այն տվեց օձին: Ու այդ օրվանից մարդիկ ծերանում են, իսկ օձերը մնում են միշտ երիտասարդ:
Աֆրիկյան հեքիաթներն ու լեգենդները պատմում են առաջին մարդկանց մասին, ովքեր կարող էին օձերին նման փոխել իրենց կաշին ու հավերժ ապրել:
Շումերական առասպելներից մեկում Գիլգամաեշ անունով մեկը ջրի հատակին հայտնաբերում է հավերժ երիտասարդության ծաղիկը: Բայց, մինչ Գիլգամաեշը լողանում էր, օձը գողանում է այդ ծաղիկն ու միանգամից երիտասարդանում` իր վրայից գցելով հին կաշին: Համարվում է, որ այդ օրվանից օձերը ձեռք են բերել անմահություն, իսկ մարդիկ այդպես էլ մնացել են մահացու էակներ:
Հին աշխարհում օձը համարվել է օջախի պահապան: Այդ մասին են վկայում Պոմպեի պեղումների ժամանակ շատ տների պատերին հայտնաբերված տարբեր օձերի պատկերները:
Ընդհանուր առմամբ, օձը բարդ խորհրդանիշ է: Այն խորհրդանշել է ինպես մահ, այնպես էլ` անմահություն, ինչպես չար, այնպես էլ` բարի: Իսկ օձի` երկու մասի բաժանված լեզուն խորհրդանշում է ինչպես թույնի վնասակարությունը, այնպես էլ այն նույն թույնի օգտակարությունը, որը կիրառվում է բժշկության մեջ: Օձը նաև գիտելիք է և ուժ, ճկունություն ու խորամանկություն, այն նաև չարություն է ու վնաս: Օձը միմյանց հակասող երևույթների խորհրդանիշ է:
«Շրջապատ» շաբաթաթերթ